ĐT Đang sẩy thai và đã sẩy thai 1. ( lấy từ ngoài vào trong : lấy thai - lấy rau - cầm máu - kháng sinh / riêng nk cho kháng sinh trước ,6 h sau mới nạo ) Đang sẩy khi phát hiện lúc thăm khám là ? bọc thai đã nằm trong âm đạo hoặc nằm ở ống cổ tử cung. Gấp bọc thai bằng kìm quả tim, sau đó nạo dụng dụng để đảm bảo không sót rau. Sẩy thai băng huyết: tích cực hồi sức, truyền máu, truyền dịch. Đồng thời nạo buồng tử cung lấy hết rau, tiêm thuốc co tử cung cho tử cung co hồi tốt, đảm bảo cầm máu. Sau nạo cho kháng sinh tránh nhiễm khuẩn đường sinh dục trong (buồng tử cung, vòi trứng phần phụ). - Sẩy thai nhiễm khuẩn: trước hết điều trị gì ? kháng sinh liều cao để nhiệt độ giảm sau 6 giờ mới nạo. Chú ý khi nạo vì dễ thủng tử cung và nhiễm khuẩn lan toả.

ĐT CHỬA NGOÀI TỬ CUNG Thứ nhất : Tất cả đều phẫu thuật Thứ 2 về thời điểm mổ Mổ Cấp cứu : chảy máu Mổ sớm : khi chẩn đoán thai ngoài tử cung dưới 32 tuần Mổ phiên : thai đã sảy Đợi đủ tháng r mổ : thai trên 32 tuần 3. Cách mổ - không bóc bánh rau tuyệt đối - bảo tồn nếu PN trẻ

ĐT chửa trứng Khi đã chẩn đoán chửa trứng thì phải? Nạo hút trứng đề phòng sảy trứng Các thao tác nạo hút trứng? Dùng máy hút chân không Cắm dây truyền huyết thanh ngọt đẳng trương tránh pha 5 đơn vị oxytoxin tránh tụt huyết áp và tử cung co hồi tốt tránh thủng tử cung . Sau nạo cho kháng sinh Chỉ dừng truyền khi ? Âm đạo hết ra máu Cần nạo mấy lần , sau bao lâu nạo lại ? Nạo 2 lần , sau 2-3 ngày nạo lại lần 2 Điều trị bẳng cắt tử cung luôn đối với những bệnh nhân nào ? Không muốn có con nữa hoặc trên 40 tuổi Sau cắt tử cung vẫn không thể loại trừ biến chứng ác tính do đó cần phải theo dõi chất gì sau đó ? Beta HCG

ĐT ĐẺ NON 2 phương pháp điều trị đẻ non là Ức chế chuyển dạ Gây chuyển dạ để

ĐT ĐẺ NON - CHỈ ĐỊNH ỨC CHẾ CHUYỂN DẠ TÓM TẮT “ Thai chưa đủ tuổi , còn khoẻ - Mẹ - Phần phụ đều khoẻ “ Chỉ định: trong các trường hợp sau: - Thai khoẻ. - Tuổi thai ≤ 35 tuần (có thể đến 37 tuần) - Cổ tử cung mở <= 4cm. – Màng ối còn nguyên vẹn (intact membranes) . Chống chỉ định ức chế chuyển dạ ? – Các bệnh toàn thân của người mẹ không cần giữ thai như bệnh tim, tăng huyết áp, đái tháo đường, các bệnh sốt nhiễm khuẩn..... - Suy thai không hồi phục khi theo dõi bằng monitoring sản khoa. - Các trường hợp thai dị dạng. – Các tại biến sản khoa cần đẻ sớm như rau bong non, rau tiền đạo chảy máu nhiều, tiền sản giật, sản giật, các bệnh tan máu, đa ối. – Nhiễm trùng ối (chorioamnionitis). - Sa màng ối.

ĐT ức chế chuyển dạ gồm ? Nghỉ ngơi tại giường An thần Ức chế giải phóng oxytocin Kháng sinh Beta hướng giao cảm

ĐT điều trị cho toàn sản bệnh Thứ nhất là Giữ Thai “đủ tháng hay không” Thứ 2 là “đẻ tự nhiên hay đẻ mổ”

ĐT magie sulfat giãn cơ tử cung b. Magie Sunphat (MgSO, 7H,O). Ít tác dụng hơn Ritodrin và Terbutalin và ít tác dụng phụ (suy tim, suy hô hấp). Là thuốc thay thế cho các thuốc beta hướng giao cảm khi có chống chỉ định dùng các thuốc này hoặc ngộ độc thuốc. Phác đồ magie sunphat ? Tiêm tĩnh mạch chậm 40ml dung dịch 10% sau đó duy trì liều 100ml/giờ dung dịch 20% cho đến khi chuyển dạ dừng lại. Theo dõi bằng xét nghiệm máu định kỳ để duy trì trong giới hạn 4-6 mEq. Phát hiện quá liều magie sulphat nhờ ? Thử phản xạ gân xương để phát hiện quá liều thuốc. Giải độc magie sulphat nhờ chất ? Nếu có, tiêm gluconat calci để giải độc.

Prosta nghĩa là “ bro ra đi “ => ý gây chuyển dạ đẻ ĐT làm giãn cơ trơn c. Antiprostaglandins (Các thuốc kháng prostaglandin ) có tác dụng ? ức chế Prostaglandin do đó ức chế được chuyển dạ. Một tác dụng phụ nguy hiểm cho thai, đó là ? làm tắc sớm ống động mạch trên các động vật thực nghiệm. Cơ chế tác dụng của các thuốc này là ngăn cản sự tổng hợp Prostaglandin từ các tiền chất acid béo. Chỉ có một loại Antiprostaglandins được sử dụng trong lâm sàng là Indomethacin ( chống viêm NSAID ) Phác đồ và liều Antiprostaglandins ? Liều dùng: uống 25mg/6 giờ trong 5 ngày hoặc đặt vào hậu môn 100mg sau đó uống 25mg/6h cho tới 24h sau khi cơn co tử cung không còn nữa. Tác dụng phụ Indomethacin? gây rối loạn tiêu hoá, đau đầu và chóng mặt ở mẹ.

. Đánh giá kết quả lộ trình ức chế chuyển dạ nhờ ? Nếu sau một thời gian điều trị, cổ tử cung mở đến 5cm thì coi như việc điều trị thất bại và dừng lại để cho cuộc chuyển dạ tiến triển và cho đẻ.

Gây chuyển dạ trong đẻ non cần “ đẻ non trẻ rất mong manh nên cần thuốc tăng cường mạch, không dùng oxytoxin , thở oxy vid trẻ dễ bị đè ép gây ngạt)

ĐT đờ tử cung Ấn động mạch => lấy rau => kích thích co => máu vẫn chảy thì cắt -Cần phải xử trí khẩn trương và tiến hành song song hai khâu cầm máu và phục hồi chức năng co bóp của tử cung. Cầm máu bao gồm Ấn động mạch chủ bụng nếu chảy máu nhiều. Kiểm soát tử cung lấy máu cục và rau sót (nếu có) sau khi đã chống choáng. Gây phản xạ co bóp tử cung: xoa bóp tử cung qua thành bụng phối hợp với tay kia trong buồng tử cung hoặc chèn ép tử cung bằng hai tay Tiêm thẳng vào cơ tử cung ở vùng đáy qua thành bụng -5-10 đơn vị oxytocin. Truyền nhỏ giọt tinh mạch 6-10 đơn vị oxytocin hoà vào 500ml huyết thanh ngọt 5%. Tiêm ergometrin 0,2mg hoặc méthergin 0,05mg vào bắp Ampicillin 500mg x 4 viên/ngày trong 5 ngày. Tuy nhiên, nếu sau khi đã xoa bóp liên tục tử cung, đã tiêm thuốc co bóp tử cung, nhưng máu vẫn tiếp tục chảy và mỗi khi ngừng xoa bóp tử cung lại nhãn ra, thì phải nghĩ tới đờ tử cung không hồi phục, ngay lập tức phải tiến hành mổ cắt tử cung bán phần hoặc buộc động mạch tử cung ở người còn trẻ. Điều quan trọng là phải có thái độ xử trí kịp thời để tránh tình trạng chảy máu kéo dài, dẫn tới biến chứng rối loạn đông máu.

Điều trị Cầm máu bao gồm 1. Ấn động mạch chủ bụng nếu chảy máu nhiều. 2. Kiểm soát tử cung lấy máu cục và rau sót (nếu có) sau khi đã chống choáng. 3. Gây phản xạ co bóp tử cung: xoa bóp tử cung qua thành bụng phối hợp với tay kia trong buồng tử cung hoặc chèn ép tử cung bằng hai tay Tiêm thẳng vào cơ tử cung ở vùng đáy qua thành bụng -5-10 đơn vị oxytocin. Truyền nhỏ giọt tinh mạch 6-10 đơn vị oxytocin hoà vào 500ml huyết thanh ngọt 5%. Tiêm ergometrin 0,2mg hoặc méthergin 0,05mg vào bắp

Phác đồ Xử trí Sót rau Phải kiểm soát tử cung ngay khi kiểm tra rau thấy sót hoặc khi máu ra rỉ sau sổ rau hay tử cung không có khối an toàn. Khi kiểm soát tử cung phải lấy hết rau và màng rau sót, toàn bộ máu cục và máu loãng trong buồng tử cung. Tiêm oxytocin 5-10 đơn vị vào cơ tử cung và ergometrin 0,2mg vào bắp thịt. Hồi sức, truyền máu nếu có dấu hiệu thiếu máu cấp.

Xử trí rau cài răng lược Nếu chảy máu trong thời kỳ sổ rau hoặc trên một giờ rau không bong thì thái độ đầu tiên là bóc rau nhân tạo và kiểm soát tử cung (hình 69). Nếu rau cài răng lược, cần mổ cắt tử cung bán phần ngay. Nếu bị chảy máu nhiều, cần hồi sức và truyền máu trong và sau mổ. - Trường hợp rau tiền đạo bị cài răng lược phải cắt tử cung bán phần thấp hoặc cắt tử cung hoàn toàn để cẩm máu.

Xử trí Lộn tử cung( giảm đau - định hình- cho co lại ) Trong lộn tử cung tỷ lệ tử vong mẹ rất cao, bởi vậy phải chẩn đoán và xử trí ngay. Nếu lộn tử cung được chẩn đoán trước 5 phút sau khi lộn cần phải Giảm đau tĩnh mạch nắn lại tử cung ngay sau khi giảm đau tĩnh mạch. Lúc nắn lại phải tác động lên các thành hơn là lên đỉnh. Nắn lại xong phải cho Ergometrin 0,2mg truyền tĩnh mạch cùng với dung dịch hồi sức và cho kháng sinh. Nếu lộn tử cung được biết sau 5 phút: Tiến hành các biện pháp chống choáng tích cực. Cho kháng sinh trước khi nắn lại tử cung. Cần gây mê. Sát khuẩn, trải khăn vô khuẩn. Dùng sức ép của bàn tay và ngón tay đặt lại phần tử cung bị lộn ra bắt đầu từ vùng gần cổ tử cung nhất. Nếu rau còn sót phải bốc bằng tay sau khi nắn lại từ cung. Sau khi tử cung đã trở về hình dáng cũ phải tiêm ergometrin làm tử cung co bóp chặt lại sau đó mới rút tay ra. Đóng băng vệ sinh vô khuẩn. Để đề phòng lộn tử cung trở lại người ta thường duy trì cơ tử cung co bóp .liên tục bằng oxytocin nhỏ giọt tĩnh mạch. Hiếm gặp trường hợp khó nắn lại. Nếu thất bại phải cắt tử cung ngay. Cho kháng sinh sau thủ thuật. Nếu có choáng phải hồi sức

Xử trí rách đường sinh dục – Hồi sức chống choáng nếu chảy máu nhiều. – Khâu lại chỗ rách bằng catgut mũi riêng (ở cổ tử cung, cùng đồ và âm đạo) và khâu nhiều lớp ở chỗ rách tầng sinh môn. – Kháng sinh sau khi khâu

XỬ TRÍ SUY THAI cấp = tử cung bóp thai thiếu oxy gây toan hoá => giảm co kiềm hoá – Dùng thuốc làm giảm bớt cơn co tử cung để cải thiện tuần hoàn ở hồ huyết gồm (Ritodrin, Salbutamol, Terbutalin...) ( cường Beta giao cảm giảm cảm giảm co cơ trơn ) - Hồi phục cân bằng nội môi cho thai bằng cách dùng cho mẹ: bằng cách + Dung dịch glucose ưu trương (20%) tiêm tĩnh mạch + Kiềm hoá bằng NaHCO3 ít có hiệu quả vì làm tăng CO2 làm tăng toan hô hấp ở thai. Dung dịch THAM (Trisaminol) được ưa thích hơn vì không có bất lợi trên, lại qua được rau dễ dàng. - Cho mẹ thở O2 à vấn đề bàn cãi, hình như có hiệu quả khi thai thiếu O2 nặng. Nhưng cần nhớ rằng cho thở O2 dẫn đến kiềm hô hấp cho mẹ, tình trạng này làm nặng thêm toan chuyển hoá đã có sẵn của thai. Lưu lượng O2 trung bình cho thở là 6 lít/phút. 5.2.2. Thái độ sản khoa: cần phải lấy thai ra ngay nếu tình trạng suy thai không được cải thiện. Tuỳ theo điều kiện mà có thể quyết định lấy thai ra đường trên (mỗ lấy thai) hay đường dưới (Forceps). Cần chuẩn bị sẵn sàng hồi sức sơ sinh khi lấy thai ra.

Xử trí Hồi phục cân bằng nội môi cho thai bằng cách dùng cho mẹ: bằng cách + Dung dịch glucose ưu trương (20%) tiêm tĩnh mạch + Kiềm hoá bằng NaHCO3 ít có hiệu quả vì làm tăng CO2 làm tăng toan hô hấp ở thai. Dung dịch THAM (Trisaminol) được ưa thích hơn vì không có bất lợi trên, lại qua được rau dễ dàng.

Xử trí vỡ tử cung Tất cả các loại vỡ tử cung đều phải mổ cấp cứu, vừa hồi sức vừa mổ. – Hồi sức chống choáng bằng cách bồi phụ khối lượng máu đã mất, truyền dịch, nước điện giải, trợ tim trước, trong và sau mổ. - Khi phẫu thuật: tuỳ theo tình trạng toàn thân của thai phụ, tuỳ theo thời gian vỡ mới hay vỡ lâu, tuỳ theo tình trạng nhiễm khuẩn nhiều hay ít, tuỳ theo vỡ đơn thuần hay phức tạp, tuỳ theo tuổi và số con sống của thai phụ mà quyết định cắt tử cung hay khâu lại tử cung. + Khâu lại tử cung khi chỉ khâu lại tử cung khi thai phụ còn trẻ, còn nguyện vọng sinh đẻ, vết rách không nham nhở, không bị nhiễm khuẩn. Chú ý: ở những thai phụ có sẹo mổ cũ ở tử cung, muốn khâu bảo tồn cần phải cắt xén sẹo cũ rồi mới khâu lại. Nếu thai phụ không có nhu cầu sinh đẻ thì thắt và cắt 2 vòi trứng. + Cắt tử cung: khi thai phụ nhiều tuổi, đã đẻ nhiều lần, vết rách nham nhở, nhiễm khuẩn hoặc vỡ phức tạp (vỡ cả bàng quang) cần cắt tử cung bán phần, khâu phục hồi bàng quang sau đó đặt sonde dẫn lưu nước tiểu theo dõi trong hai tuần (không để sonde tắc). Cần lưu ý: nếu có viêm phúc mạc cần rửa sạch ổ bụng và dẫn lưu ổ bụng. Trong trường hợp rách nham nhở, rách sâu kiểm tra hai niệu quản để phòng khâu hoặc cắt phải niệu quản. - Sau mổ dùng kháng sinh liều cao, có thể dùng phối hợp hai loại kháng sinh và săn sóc hậu phẫu thuật tốt, đảm bảo chế độ ăn đủ dinh dưỡng

Điều trị thai chết lưu = như 1 cục máu vỡ = rối loạn đông máu => điều trị RLĐM + lấy thai ra

Xử trí lấy thai ra 1. Nong nạo 2. Gây chuyển dạ đẻ có 3 pp là stein , oxytoxin đơn thuần , prostaglandin

Vòng kinh không phóng noãn ✅ Phóng noãn khi LH đạt đỉnh và LH/FSH= 3 ✅ Bản chất vòng kinh không phóng noãn vì 1. vùng dưới đồi chưa chế tiết đầy đủ Gn - RH nên 2. tuyến yên chế tiết không đầy đủ FSH làm nang noãn không chín, 3. không đầy đủ LH làm nang noãn (dù chín) không phóng noãn. 4. Ngoài ra 1 số nguyên nhân thực thể ✅ như vậy , Tìm cách kích thích tiết LH và FSH nhờ - Dùng Progesteron rồi ngừng thuốc tạo hiệu ứng nhảy vọt ( điều hòa ngược) -Kháng estrogen ( điều hòa ngược ) - Tiêm B HCG ( kích thích tiết thẳng LH) - Tiêm FSH và LH ( HcG ) ? Tại sao không dùng estrogen rồi dừng đột ngột mà phải proges

Điều trị lạc nội mạc tử cung Bản chất là do nội mạc tử cung quá dày nên khi bong lượng lớn như vậy gâyo đau => gây teo niêm mạc tử cung nhờ progesteron - dùng kéo dài ( khác với điều trị vòng kinh không phóng noãn là dùng ngắn ngày rồi dừng đột ngột) Giảm đau Cắt dây thần kinh cảm giác đau ( phẫu thuật cotte) nếu điều trị hormon không có tác dụng

Điều trị rong kinh Rong kinh VÒNG KINH KHÔNG PHÓNG NOÃN cũng có thể gây rong kinh vì 1. Không có noãn đồng nghĩa không có progesteron , dẫn đến niêm mạc tử cung không bị teo đi bởi proges mà cứ chịu tác dụng estrogen dẫn đến quá sản niêm mạc tử cung rồi bong liên tục => như vậy thuốc điều trị gồm 1. Proges trực tiếp rồi dừng 2. Kháng estrogen 3. Thuốc phóng noãn gây tăng proges gián tiếp ( FSH , LH bHCG ) 4. Điều trị triệu chứng : nạo bằng dụng cụ trong trường hợp nội khoa không tác dụng Tại sao phải cần kết hợp proges và estrogen trong điều trị rong kinh 1. Thứ nhất để kiểm soát vòng kinh vì nếu chỉ có progeseron không biết vòng kinh đến khi nào , dài bao lâu để uống ở nửa kỳ sau 2. Cho thêm estrogen giúp tăng sinh nhanh đến ngày dự định ( không phải đợi estrogen sinh lý nữa ) , vừa để cầm máu 3. Rồi cho proges kiểm soát rồi dừng gây bong

Cách progesteron gây hành kinh “ cho theo đúng sinh lý , hoàng thể có từ ngày 14 mới tiết progesteron “ 4. Thông thường nên cho progestin từ 1. ngày thứ 16, mỗi ngày 10g (Duphaston, Norcolit, Turinal...), 2. uống trong 10 ngày. 3. Uống trong 3 vòng kinh liền như thế, kết quả bao giờ cũng tốt, nếu như không có tổn thương thực thể kèm theo. 4. Sau khi ngừng thuốc 2-3 ngày, người bệnh sẽ hành kinh trong 3-4 ngày, lượng kinh không nhiều.

5. Chú ý không bao giờ nên cho progesterin ngay sau nạo tử cung như một thầy thuốc thường làm với ý đồ và hy vọng làm teo niêm mạc tử cung ngay sau nạo, vì 1. rất hay có nguy cơ gây băng huyết. 6. Nếu chẳng may chót gây băng huyết bằng progestin sau nạo thì nên cho tiếp ngay 1. estrogen như 1-2 viên Mikrofollin hoặc estradiol tiêm, sẽ cầm máu nhanh.

Điều trị rong kinh rong huyết mạn tính ✅ Riêng đối với rong kinh rong huyết mãn kinh auto là phải nạo , để làm sinh thiết loại trừ ác tính trước đã ✅ Rong kinh ở tiền mãn kinh là do sự giảm đáp ứng H dưới đồi , nên cần phải cho proges và es trực tiếp => sau đó ngừng thuốc giảm hormon gây hành kinh Chứ không dùng lại kích thích phóng noãn ( cơ chế là kháng estrogen kích thích vùng dưới đồi tiết H )

Rong kinh rong huyết sau sinh 1. trước hết phải 1. loại trừ nguyên nhân thực thể. 2. Nếu có nguyên nhân thực thể thì giải quyết nguyên nhân thực thể. 2. Nếu do hoàng thể kéo dài( cơ năng ) thì cho 1. progestin và estrogen kết hợp progestin vào các ngày 20-25 của vòng kinh. 2. Sau khi ngừng thuốc được vài ngày, niêm mạc tử cung sẽ bong gọn và không rong kinh. 3. Nếu do niêm mạc tử cung tái tạo chậm, có thể cho 1. Mikrofollin 0,05mg, mỗi ngày 1-2 viên 2. trong các ngày 8-8 của vòng kinh.

Rong kinh rong huyết do quá sản niêm mạc tử cung 1. Chắc chắn nhất là phải 1. nạo niêm mạc tử cung 2. . Có tới 50% khỏi được một thời gian dài. Số còn lại phải tiếp tục điều trị bằng thuốc. 3. Đối với người trên 40 tuổi có thể dùng 1. testosteron tiêm 25mg/ngày trong 8-10 ngày, có thể làm teo niêm mạc tử cung (hoạn bằng hormon). 4. Phương pháp chạy tia X nhằm làm teo buồng trứng ngày nay không còn dùng nữa. 5. Trong mọi trường hợp, nên điều trị thử bằng 1. progestin 2. trong nửa sau vòng kinh, từ ngày thứ 16 của vòng kinh (có thể từ ngày thứ 14-15), từng đợt 3 tháng. 3. Nghỉ thuốc, theo dõi vài tháng. 6. Nếu thấy kinh nguyệt bình thường thì 1. thôi dùng thuốc 7. . Nếu không kết quả, thì 1. lại dùng tiếp. 8. Tuy nhiên, không nên điều trị bằng thuốc kéo dài đối với những người trên 40 tuổi mà nên có chỉ định mổ cắt tử cung, nếu sau hai năm điều trị bảo tồn không có kết quả

Điều trị vô kinh ✅ Nếu như vòng kinh không phóng noãn là sự tiết không đầy đủ LH và FSH , tuy nhiên vẫn có kinh vì 1. Estrogen vẫn tiết và vẫn sụt giảm Nhưng trong vô kinh 1. Không có tử cung 2. Bế kinh ( k có âm đạo ) => chọc củng đồ douglas dẫn máu kinh ra , cắt tử cung 3. Không có estrogen hay proges j cả ( buồng trứng bất thường k có , hoặc không có hormon hướng sinh dục) => thay thế nội tiết 4. Tinh hoàn nữ tính hoá tiết testos hoặc hội chứng thượng thận - sinh dục tăng tiết andrgen cản trở => cắt bỏ tinh hoàn