問題一覧
1
Tumutukoy sa kakayahan ng tao na mag-angkin at gumamit ng mga komplikadong sistemang pangkomunikasyon. Tumutukoy sa kognitibong pakulti.
Wika
2
Tumutukoy sa tiyak na lingguwistik na sistema na ang kabuoan ay pinangalanan ng tiyak na katawagan tulad ng Ingles, Pranses, Aleman, Nihonggo, Mandarin, Filipino atbp.
Wika
3
Ang wika ay _. Bagomatutong bumasa ang isang bata, kailangan muna nitong matutong kumilala ng tunog (ponolohiya ). Itinuturing na makabuluhan ang isang tunog kung may kakayahan itong makapagpabago ng kahulugan.
masistemang balangkas
4
PONEMA
(tunog) a,e,i,o,u
5
MORPEMA
(pagaaral ng salita)
6
SINTAKSIS
(pangungusap)
7
DISKURSO
(komunikasyon)
8
Ang Filipinas noong Panahon ng mga Amerikano ay may dalawang wikang opisval:
Ingles at Espanyol
9
ang may-akda ng Batas Komonwelt Blg. 184, ang batas na nagtatakda sa pagkakaroon ng wikang pambansa bilang pagtalima sa 1935 Konstitusyon
Norberto Romualdez
10
Itinatag noong 1936 alinsunod sa Batas Komonwelt Blg. 184
Surian ng Wikang Pambansa (Institute of National Language)
11
Itinatag noong 1987 alinsunod sa Kautusang Tagapagpaganap Blg.117
Linangan ng mga Wika ng Pilipinas (Institute of the Philippine Language)
12
itinatag alinsunod sa Batas Republika Big. 7104 batay sa Artikulo XVI, Seksyon 9 ng Konstitusyong 1987
(Commission on the Filipino Language)
13
Pag-aaral ng mga pangunahing wika na ginagamit ng may kalahating milyong Pilipino man lamang;
TUNGKULIN NG SWP
14
Paggawa ng paghahambing at pag-aaral ng talasalitaan ng mga pangunahing diyalekto
TUNGKULIN NG SWP
15
Pagsuri at pagtiyak sa ponetika at ortograpiyang Pilipino; Pagpili ng katutubong wika bilang batayan ng wikang pambansa.
TUNGKULIN NG SWP
16
Ang _ ay ang sining ng tamang pagbaybay (spelling) at pagsulat ng mga salita ayon tamang pamantayan o gamit.
ortograpiya
17
Sa Saligang Batas ng Pilipinas, nagtadhana ng tungkol sa wikang. pambansa: "...ang Kongreso ay gagawa ng mga hakbang tungo sa pagpapaunlad at pagpapatibay ng isang wikang pambansa na batay sa isa sa mga umiiral na katutubong wika." _
1935, (Seksyon 3, Artikulo XIV)
18
Itinagubilin ng _ sa kanyang mensahe sa Asemblea Nasyonal ang paglikha ng isang Surian ng Wikang pambansa na gagawa ng isang pag-aaral ng mga wikang katutubo sa Pilipinas".
1936 (Oktubre 27), Pangulong Manuel L. Quezon
19
Pinagtibay ng Batasang Pambansa ang Batas Komonwelt Blg. _ na lumilikha ng isang Surian ng Wikang Pambansa at itinatakda ang mga kapangyarihan at tungkulin niyon.
1936 (Nobyembre 13), 184
20
Pinagtibay ang Bagong Konstitusyon ng Pilipinas. Sa _. "Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay FILIPINO"
1987 (Pebrero 2), Artikulo XIV, Seksyon 6-9
21
Kahalagahan ng wika
Instrumento ng Komunikasyon Nag-iingat at nagpapalaganap ng kaalaman Nagbubuklod ng bansa Lumilinang ng malikhaing pag-iisip
22
Ito ay itinadhana ng Batas.
Wikang Opisyal
23
Ito ang wikang maaaring gamit sa anumang uri ng komunikasyon lalo na sa loob at labas ng alinmang sangay ng ahensiya ng gobyerno.
Wikang Opisyal
24
Antas ng Wika
Pormal Pambansa Pampanitikan o Panretorika Impormal Kolokyal Balbal Lalawiganin
25
Katangian ng Wika
1. Ang wika ay masistemang balangkas 2. Ang wika ay sinasalitang tunog 3. Ang wika ay pinipili at isinasaayos 4. Ang wika ay arbitraryo 5. Ang wika ay ginagamit 6. Ang wika ay nakabatay sa kultura 7. Ang wika ay nagbabago
26
Opisyal na wikang ginagamit sa pormal na edukasyon.
Wikang Pantro
27
Ipinatupad ang Bilingguwal Education Policy (BEP) sa Pilipinas sa pamamagitan ng National Board of Education (NBE) Resolution No. 73-7, S. .
1973
28
Ito ang wikang ginagamit sa pagtuturo at pag-aaral sa mga eskwelahan at ang wika sa pagsulat ng mga aklat at kagamitang panturo sa mga silid- aralan.
Wikang Panturo
29
Ito ang salitang istandard dahil kinikilala, tinatanggap at ginagamit ng higit na nakararami lalo na ang nakapag-aral ng wika.
Pormal
30
Ang patakarang pangwika na nakasaad sa Saligang Batas ng _ ay tumutugon sa instrumental na pangangailangan ng mga Pilipino upang magkaroon ng pagkakaisa hindi lamang sa identidad sa pamamagitan ng wika.
1973 at 1987
31
Kasunod nito pinagtibay noong ang palisi sa edukasyon sa pamamagitan ng bagong Konstitusyon na nagsasaad sa Sek. 3, Artikulo XIV
1973
32
Ito ang salitang karaniwang ginagamit sa mga aklat pangwika/pambalarila sa lahat ng mga paaralan.
Pambansa
33
Ito ang mga sulating gamitin ng mga manunulat sa kanilang mga akdang pampanitikan.
Pampanitikan o Panretorika
34
May kaisahan sa paggamit ng wika at naibabahagi ito sa iba- homogenous ang wika, ibig sabihin iisang anyo at uri o barayti ang wikang ginagamit _
(Chomsky, 1965; Lyons,1970)
35
Barayati ng Wika
Dayalek Sosyolek Jargono Rehistro Idyolek Etnolek Ekolek Coñotico Coño Pidgin Creole
36
Ito ang mga salitang karaniwan, palasak, pang araw-araw na madalas nating gamitin sa pakikipag-usap at pakikipagtalastasan sa mga kakilala at kaibigan.
Impormal
37
salitang gamit nila ay Tagalog ngunit ang istruktura ng kanilang pangungusap ay hango sa kanilang unang wika.
Pidgin
38
Ito ang bokabularyong dayalektal. Gamitin ang mga ito sa mga partikular na pook o lalawigan lamang, maliban kung ang mga taal na gumagamit nito ay magkikita-kita sa ibang lugar dahil natural na sila itong naibubulalas. Makikilala rin ito sa pagkakaroon na kakaibang tono, o ang tinatawag ng marami na punto.
Lalawiganin
39
Ito’y mga pang-araw-araw na salita na ginagamit sa mga pagkakataong impormal.
Kolokyal
40
nativized Isang wika na unang naging pigin at kalaunan ay naging likas na wika (nativized).
Creole
41
Ito ang tinatawag sa Ingles na slang. Sa mga pangkat-pangkat nagmumula ang ang mga ito upang ang mga pangkat ay magkaroon ng sariling codes.
Balbal
42
Sa panahong ito, maraming Pilipino ang naging matindi ang damdaming Nasyonalismo
PANAH0N NG REBOLUSYONG PILIPINO
43
Nagkaroon din ng kilusan ang mga propagandista noong 1872 na siyang naging simula ng kamalayan upang maghimagsik
PANAH0N NG REBOLUSYONG PILIPINO
44
Ang tunguhin nito ay kaisahan na tila may iisang mukha, wika, kilos, o tunguhin ang bawat kasapi.
Linggiwistikong komunidad
45
Itinatatag ni Andres Bonifacio ang katipunan. Ang wikang Tagalog ang ginamit sa kanilang mga kautusan at pahayagan. Ito ang unang hakbang tungo sa pagtataguyod ng wikang Tagalog.
PANAH0N NG REBOLUSYONG PILIPINO
46
Ang tunguhin ng _ ay “pagkakaisa sa gitna ng pagkakaiba.”
multikultural na komunidad
47
Sumibol ang kaisipang “Isang Bansa, Isang Diwa” kaya’t nabatid ng mga maghihimaksik na ang wika ay malaking bahagi upang mapagbuklod ang kanilang mga kababayan.
PANAH0N NG REBOLUSYONG PILIPINO
48
Nag-ugat ang _ ng wika sa pagkakaiba-ibang mga indibidwal at grupo, maging ng kani-kanilang tirahan, interes, gawain, pinag-aralan at iba pa.
barayti
49
kilala rin bilang wave migration theory na pinasikat ni Dr. Henry Otley Beyer, isang amerikanong antropologo noong 1916. Ayon sa teoryang ito, may tatlong pangkat ng taong dumating sa Pilipinas na nagpasimula ng lahing Pilipino. Ang mga ito ay ang mga grupo ng Negrito, Indones, at Malay.
Teoryang Pandarayuhan
50
Sa aklat ni _. Binigyang -linaw nina _ na may varayti ang wika ayon sa lugar kung saan ginagamit ito. Bunga raw ito ng ng punto, bokabolaryo o pagkakabuo ng mga salita. May varayti ang pagsasalita ng Tagalog sa mga lugar kung saan ito sinasalita. Iba ang punot, indayog at ritmo ng Tagalog sa Quezon, Nueva Ecija, Batangas, Bulacan, Zambales, Rizal, Laguna, Marinduque, Bataan at Cavite.
Austero, (2012). Zapra at Constantino(2001)
51
Sa mga makabagong impormasyong nakalap noong 1962, lumabas na unang nagkaroon ng tao sa Pilipinas kaysa sa Malaysia at sa Indones.
PANAHON NG KATUTUBO
52
Nalilikha ng dimensyong heograpiko Wikang ginagamit sa isang partikular na rehiyon, lalawigan o pook.
DAYALEK o DIYALEKTO
53
pinaniniwalaan ng teoryang ito na ang mga pilipino ay nagmula sa lahing Austronesian. Ang Austronesian ay hinango sa salitang Latin na auster na nangangahulugang “South wind” at nesos na ang ibig sabihin ay “isla.”
Teoryang Pandarayuhan Mula sa Rehiyong Austronesyano
54
Barayting nabubuo batay sa dimensyong sosyal Maaari ring may okupasyunal na rehistro
SOSYOLEK
55
Napatunayang marunong sumulat at bumasa ang mga katutubo. May sinusunod silang pamamaraan ng pagsulat. Ito ay ang Baybayin, binubuo ng labimpitong titik-tatlong (3) patinig at labing-apat (14) na katinig.
PANAHON NG KATUTUBO
56
Tinatawag din itong _ ng wika dahil sa nakabatay ito sa mga pangkat panlipunan.
sosyal na varayti
57
nasa kalagayang “barbariko, di sibilisado at pagano” ang mga katutubo noon kaya’t dapat lamang nilang gawing sibilisado ang mga ito sa pamamagitan ng kanilang pananampalataya.
PANAHON NG KASTILA
58
Mga tangi ng bokabularyo ng isang partikular na pangkat ng gawain.
JARGON
59
Ito ay wikang ginagamit sa iba’t ibang propesyon. Sa komunikasyon sa iba’t ibang disiplina, may angkop napananalita at espesyalisadong terminong dapat gamitin na partikular sa larangan.
REHISTRO
60
ang mga misyonerong espanyol mismo ang nag-aral ng mga wikang katutubo.
PANAHON NG KASTILA
61
Ang indibidwal na katangian ng tao ay nakaiimpluwensya pa rin sa paggamit ng wika.
IDYOLEK
62
Sa panahong ito, lalong nagkawatak-watak ang mga Pilipino. Matagumpay na nahati at nasakop ang mga katutubo.
PANAHON NG KASTILA
63
alpabetog Kastila; mula sa Alpabetong Romano. Tinuruan ng mga kastila ang piling Pilipino ng pagsulat sa alpabetong Romano upang mabisa nilang maipalaganap ang Doctrina Christina
ABECEDARIO
64
Sa panahong ito, maraming Pilipino ang naging matindi ang damdaming Nasyonalismo. Nagtungo sila sa ibang bansa upang kumuha ng mga karunungan
PANAH0N NG REBOLUSYONG PILIPINO
65
Isang uri ng barayti ng wika na nadebelop mula sa salita ng mga etnolonggwistang grupo. Dahil sa pagkakaroon ng maraming pangkat etniko sumibolo
Etnolek
66
Nagkaroon din ng kilusan ang mga propagandista noong 1872 na siyang naging simula ng kamalayan upang maghimagsik.
PANAH0N NG REBOLUSYONG PILIPINO
67
Sumibol ang kaisipang “Isang Bansa, Isang Diwa” kaya’t nabatid ng mga maghihimaksik na ang wika ay malaking bahagi upang mapagbuklod ang kanilang mga kababayan.
PANAH0N NG REBOLUSYONG PILIPINO
68
Pinamunuan ni Almirante Dewey ang pagdating ng mga Amerikano dito sa Pilipinas.
PANAHON NG AMEKIRANO
69
nagmungkahi na isang wika ang nararapat maging wikang pambansa.
Lope K. Santos
70
isang baryant ng Taglish, ilang salitang may salitang ingles na inihahalo sa Filipino kaya’y masasabing may code switching na nangyayari.
Coñotic o Coño
71
Nagkaroon ng pagsulong ang wikang pambansa.
PANAHON NG HAPONES
72
Pansinin ang pananagalog ng mga Intsik sa Binondo. Ang salitang gamit nila ay Tagalog ngunit ang istruktura ng kanilang pangungusap ay hango sa kanilang unang wika. Ganito ang madalas na maririnig sa kanila
PIDGIN at CREOLE
73
Ito ang panahon ng pagbangon sa mga nasalanta ng digmaan
PANAHON NG PAGSASARILI HANGGANG SA KASALUKUYAN
74
Sumentro sa mga gawaing pang ekonomiya ang mga Pilipino noong panahong ito sapagkat bumabangon pa lamang ang Pilipinas.
PANAHON NG PAGSASARILI HANGGANG SA KASALUKUYAN
75
_ naglahad ng pitong tungkulin ng wika na mababasa sa kanyang aklat na Explorations in the Functions of Language.
M.A.K. Halliday
76
ang _ ay sining ng pagsulat ng mga salita na may tumpak na titik alinsunod sa wastong gamit, wastong baybay.
ORTOGRAPIYA
77
_ ginagamit ng tao sa pagtatatag, pagpapanatili at pagpapatatag ng relasyong sosyal sa kapwa tao.
Interaksyunal
78
_ ginagamit sa pagtugon sa mga pangangailangan. Nagagamit ito sa pakikiusap at paguutos.
Instrumental
79
_ ginagamit sa pagkontrol o paggabay sa kilos o asal ng ibang tao. Sa madaling sabi, ito ang pagsasabi ng dapat at di dapat gawin.
Regulatori
80
ginagamit sa pagpapahayag ng sariling damdamin o opinion.
Personal
81
_ ginagamit sa pagpapahayag ng imahinasyon samalikhaing paraa. Makikilala ito sa pamamagitan ng paggamit ng mga idyoma, tayutay, sagisag at simbolismo.
Imahinatibo
82
_ ginagamit ito sa pagkuha o paghahanap ng impormasyong may kinalaman sa paksang pinagaralan.
Heuristiko
83
_ ito ang kabaligtaran ng Heuristiko. Ito naman ay may kinalamn sa pagbibigay ng impormasyon sa paraang pasulat o pasalita. Ang halimbawa nito ay pagbibigay-ulat, paggawa ng pamanahong papel, tesis, panayam at pagtuturo.
Impormatibo