Ayon kay Belvez (1987), ay pagkilala, pag-unawa, pagpapakahulugan at pagkuha ng mga ideya at kaisipan sa mga nakalimbag upang mabigkas nang pasalita ang mga ito. Ito ay proseso ng pag-unawa sa mga kaisipang hatid ng awtor sa mga mambabasa.Ayon kay Belvez (1987), ay pagkilala, pag-unawa, pagpapakahulugan at pagkuha ng mga ideya at kaisipan sa mga nakalimbag upang mabigkas nang pasalita ang mga ito. Ito ay proseso ng pag-unawa sa mga kaisipang hatid ng awtor sa mga mambabasa.

Ang mga mambabasa ay higit na umaasa sa mga impormasyong nasa teksto. Ang "Ibaba" ay tumutukoy sa teksto o nilalaman, at ang "pataas" ay tumutukoy sa mambabasa.

ang utak ng tao ay walang alam kung kaya't may posibilidad na ang impormasyon ay nagmumula sa teskto.

Ito ay teoryang taliwas at kabaliktaran ng konseptong bottom-up, dito ang impormasyon ay nagmumula sa utak ng mambabasa patungo sa teksto.

Ang pag-unawa sa pagbasa ay gumagalaw sa dalawang direksyon sa prosesong ito: Ibaba-Itaas, at Itaas-Pababa. Ang proseso ng interactive ay nangyayari sa dalawang paraan. Kombinasyon ng teoryang bottom up at top down. Ibigsabihin pagtayo ay nagbabasa malamang ginagamit ng mambabasa ang kanyang kaalaman at ideya sa proseso ng comprehension at syempre hindi nagiging makatuwian ito kung walang tekstong babasahin kung kaya't pinapakita din nito na may koneksyon ang utak at teksto.

Ayon sa teoryang ito, ang lahat ng mga bagong kaalaman na natipon sa pamamagitan ng pagbabasa ay idinadagdag sa naunang iskema. Ang iskema na ito ay kumakatawan sa kaalamang natatago.

Hindi babasahin ang kabuuan ng teksto sa prosesong ito ngunit titingnan ang mga pangunahing bahagi upang magkaroon ng pangkalahatang kaalaman sa tekstong binabasa.

Masinsinang Pagbasa upang mahanap ang mahalagang impormasyon sa teksto. Binibigyang diin dito ang mga mahahalagang salita. Paghahanap ng mga susing salita o key words. Bilis at talas ng mata sa paghahanap para makita ang kailangan sa tekasto. Kung dapat alalahanin ang pangalan, petsa, simbolo, larawan o tiyak na sipi na makakatulong sayo. Scanning ang angkop na pagbasa.

Karaniwang hinahati ang klase sa maliit na grupo. Isinasagawa kapag nais mabigyan ng linaw ang isyu, sitwasyon, suliranin. Malayang nakukuha ng guro ang mungkahi, damdamin, ideya o concensus ng mga kasapi sa talakayan. Dahil dito ay nagkakaroon ng palitan ng ideya ang bawat miyembro ng grupo.

Naglalaan ng mga katanungan para sa mas malalimang pagkakaintindi sa teksto. Ito ay ang pagsasaad ng tanong tungkol sa nilalaman ng teskto. Pagtatanong sa sarili habang nagbabasa. - Pagsagot sa tanong pagkatapos magbasa.

Nag umpisa sa nabuong outline kung saan ito ay ang buod ng buong argumento ng teksto sa pinaikling babasahin. Ito ay naglalaman ng mga mahahalagang detalye.

Isang uri ng babasahing di-piksyon. Layunin nitong magbigay ng konkretong impormasyon tungkol sa isang tao, bagay, lugar, hayop, o pangyayari. Sinasabing 'objective' ang mga tekstong impormatibo, dahil walang halong anumang opinyon ang pagsasalaysay nito. Kadalasang sinasagot nito ang mga tanong na ano, sino, at paano.

Inilalahad ang mga totoong pangyayaring naganap sa isang panahin o pagkakataon.

Nakalahad ang mahahalagang kaalaman o impormasyon patungkol sa tao, hayop, at iba bang bagay na nabubuhay at di nabubuhay,gayundin sa mga pangyayari sa paligid.

Nagbibigay paliwanag kung paanoo bakit naganap ang isang bagay o pangyayari.

Uri ng tekstong naglalarawan. Ito ay nagtataglay ng mga impormasyong may kaugnayan sa katangian ng mga tao, hayop, bagay, lugar, at mga pangyayari.

direktang pagpapakita ng katangiang makatotohanan at di mapapasusubalian.

kinapapalooban ng matatalinghagang paglalarawan at naglalaman ng personal na persepsiyon o kung ano ang nararamdaman ng manunulat sa inilalarawan.

Ito ay naglalayong magbigay ng paglalarawang detalyado at gumagamit ng mga eksaktong salita sa pagbibigay ng katangian.

Ito naman ay uri ng paglalarawan sa pamamagitan ng pagbibigay ng impormasyong pangkalahatan at maraming tao o bagay ang nagtataglay ng ganoong katangian.

Ito ay pagbibigay ng paglalarawan sa pamamagitan ng pansariling pananaw, opinyon, o saloobin sa isang tao. Ito ay karaniwang iba sa kaniyang kapuwa at hindi itinuturing na lubhang totoo dahil ito ay subhektibong pananaw lamang.

isang uri ng di-piksyon na pagsulat upang kumbinsihin ang mga mambabasa na sumang-ayon sa mg tunston it ay sasanagia. ng layunin opinyong kailangang mapanindigan at Totoong adios ua tug makumbinsi ang may at mambabasa na pumanig sa manunulat.

Ito ay ang pagbibigay ng hindi magandang taguri sa isang produkto o katunggali upang hindi tangkilikin

ito naman ang tinatawag nating mga magaganda at nakasisilaw na pahayag ukol sa isang produktong tumutugon sa mga paniniwala at pagpapahalaga ng mambabasa.

Ito ay paggamit ng isang sikat na personalidad upang mailipat sa isang produkto o tao ang kasikatan.Ito ay paggamit ng isang sikat na personalidad upang mailipat sa isang produkto o tao ang kasikatan.

Ito naman ay kapag ang isang sikat na tao ay tuwirang nagendorso ng isang tao o produkto.

ito ay ang mga kilala o tanyag na tao ay pinapalabas na ordinaryong tao na nanghihikayat sa produkto o serbisyo.

Dito ay ipinakikita ang lahat ng magagandang katangian ng produkto ngunit hindi binabanggit ang hindi magagandang katangian

Hinihimok dito ang lahat na gamitin ang isang produkto o sumali sa isang pangkat dahil lahat ay sumali na

Tumutukoy sa kredibilidad ng manunulat

-gamit ng emosyon o damdamin upang mahikayat ang mambabasa

Tumutukoy sa paggamit ng lohika upang makumbinsi ang mambabasa

mahalaga ang pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari at ang pagkakabuo ng kwento upang maging epektibo ang paglalahad at maiparating nang malinaw ang layunin nito sa mambabasa.

sa bawat tekstong naratibo makikita ang mga tauhan na naglalarawan ng kwento.

-tagapagsalaysay ang maglalarawan at magpapakilala sa pagkatao ng tauhan.

-ito ay nangyayari dahil sa kilos o pagpapahayag ng tauhan mismo.

Ayon kay _______ may dalawang uri ng tauhan

-Ang isang tauhan na may multidimensyonal o maraming aaklaw na personalidad ay nagbabago ng kanyang pananaw at katangian. (May pagbabago)

-Ang tauhang lapad ay nagtataglay ng lisang o dadalawang katangiang madaling matukoy o predictable

ay hindi lamang tumutukoy sa lugar kung saan naganap ang mga pangyayari sa tekstong naratibo, kundi pati na rin sa panahon tulad ng oras, petsa, at taon, at sa damdaming umiiral sa kapaligiran noong naganap ang mga pangyayari.

-may maayos na daloy o pagkakasunod sunod ng pangyayari

hindi tamang pagsasaayos ng isang kwento.

-naganap na nakalipas upang bigyang linaw ang kasalukuyang pangyayari

-ito naman ay ipinapasok ang mga pangyayaring magaganap pa lang sa hinaharap, na may kaugnayan sa kasalukuyang pangyayari sa

-May mga puwang o patlang sa pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari, na nagpapakitang may bahagi sa pagsasalaysay na tinanggal o hindi isinama.

-Ang sentral na ideya sa isang tekstong naratibo ay ang pangunahing konsepto o tema kung saan umiikot ang mga pangyayari sa kuwento.

Sa pagtatapos ng ating talakayan tungkol sa tekstong naratibo, nawa'y naunawaan natin ang kahalagahan ng naratibo sa pagbuo ng mga kuwento at paglalahad ng karanasan.

sa halip na direktang pasalaysay, gumagamit ito ng pag uusap ng nga tao.

nagbibigay ng mga pahiwatig o hints hinggil sa kung ano ang kahihinatnan o mangyayari sa kwento.

tahasang pagbabago sa direksyon o inaasahang kalabasan ng kwento

omisyon o pag alis ng ilang yugto ng kwento kung saan hinahayaan ang mambabasa na magpuno sa naratibo

isang teknik kung saan pinapatay ang mahahalagang karakter ngunit kalaunan ay biglang lilitaw upang magbigay linaw sa kuwento.

nagsisimula sa dulo ang salaysay patungong simula.

nagsisimula ang narasyon sa kalagitnaan ng kwento. Kadalasang ipinakilala sa pamamagitan ng flashback.

Pagbabago ng kahihinatnan ng kwento at pagresolba ng biglaang suliraning walang solusyon sa pamamagitan ng biglaang pagpasok ng isang tao, bagay at pangyayari na hindi naman naipakilala sa unang bahagi ng kwento.