問題一覧
1
1. Dil haqqında verilən fikirlərdən biri yanlışdır.
Dil irqlə bağlıdır.
2
2. Bu dillərin biri türk dillərinin oğuz qrupuna daxil deyil.
qumuq
3
3. Sillaboqrafik yazı nəyə deyilir?
Şərti işarələrlə bütöv hecaları göstərən yazıya;
4
4. Ərəb əlifbası yazımızdan neçənci ildə tamamilə çıxarıldı?
1929-cu il yanvarın 1-də
5
5. Ilk dəfə olaraq Azərbaycan yazısını asanlaşdırmaq üçün əlifbada dəyişiklik etmək ideyasını irəli sürən kim olmuşdur?
M.F.Axundov
6
6.Azərbaycanda rus qrafikası əsasında yeni əlifba yaradılması məsələsi neçənci ildə qaldırılmışdı?
1939-cu ilin əvvəllərində
7
7.Rus qrafikası əsasında yaradılmış Azərbaycan əlifbası yazımızda neçənci ildən aparılmağa başlamışdır?
1940
8
8.Latın qrafikalı sonuncu Azərbaycan əlifbasına neçənci ildən keçirildi?
2001-ci il 1 avqustdan
9
9. XV əsrdə Azərbaycan dilini dövlət səviyyəsinə qədər yüksəlməsinə xüsusi səy göstərmişdir:
Ş.İ.Xətai
10
10. Ədəbi dilimizin inkişafında rolu böyük olmuşdur:
“Əkinçi”
11
11. Kim demişdir: “Bizə elə bir əlifba ixtira etmək lazımdır ki, onun nəticəsində üç məqsədə çatmaq mümkün olsun: asan yazmaq, asan oxumaq, asan çap etmək”.
M.F.Axundov
12
12.“Azərbaycan dili” adına ilk dəfə təsadüf olunur:
Xətib Təbrizi yaradıcılığında
13
13. Aşağıda verilmiş bəndlərdən hansı ümumxalq danışıq dilinə aiddir? 1 - rəsmi danışıq; 2 - dialekt danışığı; 3 - jarqon danışığı; 4 - kütləvi - ədəbi söhbət; 5 - loru danışıq
2, 3, 5
14
14.Danışıq dilinin xüsusiyyətidir:
Dilin arxaikləşmiş ünsürləri mühafizə olunub uzun zaman saxlanıla bilər.
15
15. Tələffüz üslublarını seçin. 1 - kitab üslubu 2 - normativ üslub 3 - adi danışıq üslubu 4 - səsli oxuma üslubu 5 - ifadəli oxu üslubu 6 - səssiz oxuma üslubu
1, 2, 3
16
16.Assimilyasıya hadisəsi nəyə deyilir?
Səslərin məxrəc və akustik cəhətdən bir-birinə yaxınlaşıb uyğunlaşmasına;
17
17. Yerdəyişmə hadisəsi nəyə deyilir?
Sözün tərkibində səslərin bir-biri ilə yerini dəyişməsinə.
18
18. Səsdüşümü nəyə deyilir?
Sözdən bu və ya digər səsin düşməsinə.
19
19.Səsartımı nəyə deyilir?
Sonu saitlə bitən sözlərə saitlə başlanan şəkilçi qoşulduqda iki sait arasına müəyyən bir samit artırılmasına.
20
20.Dissimilyasiya hadisəsi nəyə deyilir?
Sözdəki eynicinsli səslərdən birinin digərinə təsir edərək onu başqa səsə çevirməsinə;
21
21.Sözü fərqləndirən səs necə adlanır?
fonem;
22
22.Fəal danışıq üzvlərini göstər.
dil, dodaqlar, yumşaq damaq, dilçək (damaq pərdəsi)
23
23. “Məftil” sözünün fonetik təhlilindəki səhvi göstərin:
Yazılışı ilə tələffüzü fərqlənmir
24
24. Hansı sözdə bitişdirici samit işlənmişdir?
küçənin
25
25. “Çarıq” sözünün fonetik təhlilindəki səhvi göstərin:
Bir kar [ç], iki cingiltili - [r], [q], samit işlənmişdir
26
26.Azərbaycan dilində qovuşuq samitləri göstər.
c, ç.
27
27. Hansı sırada dodaqlanan qalın saitlərin ahəngi var?
ulduz, noğul, bulud
28
28. Hansı sözdə tələffüz zamanı saitlərdən biri düşür?
Altıağac
29
29. İlk saiti “o” ilə yazilib “a” kimi oxunan sözlər cərgəsini göstərin:
Odessa, portfel
30
30. “Torpaq” sözünün fonetik təhlilindəki səhvi tapın:
Samitlərin ikisi kar, ikisi cingiltilidir.
31
31.T, d, s, z, ş, j, c, ç, l, n, r samitləri əmələgəlmə yerinə görə necə adlanır?
Dilönü samitlər;
32
32.Qapalı hecalı sözlər olan sıranı göstər.
qardaş, dəftər, pambıq;
33
33.Sonu samitlə bitən hecalar ........ adlanır. Nöqtələrin yerinə yerinə hansı söz yazılmalıdır.
qapalı heca;
34
34. Azərbaycan dilində sözün sonunda işlənməyən sait.
o
35
35.Göstərilən vurğu növlərindən hansı Azərbaycan dili üçün səciyyəvi deyil?
sərbəst vurğu;
36
36.Sərbəst vurğu ən çox hansı dil üçün səciyyəvidir?
rus dili;
37
37. Hansı sözdə vurğu son hecaya düşür?
bayraqdar;
38
38. Hansı sıra yalnız vurğu qəbul etməyən şəkilçilərdən ibarətdir?
–gil, -madan, -casına, - san;
39
39. gül-dan, Sər-xan sözlərindəki hecaların növünü müəyyənləşdirin
örtülü-yarımqapalı heca;
40
40. Verilmiş nümunədə altından xətt çəkilmiş sözdə hansı fonetik hadisə baş vermişdir? Çəmənlər, bağçalar, bağlar sararsa, Fəzalar dönərək sular qararsa, Hər şeyi bir ölüm qorxusu sarsa Əyilməm bir daha .... bir həvəs məni...
dissimilyasiya;
41
41.Örtüsüz hecalı sözlərdən ibarət olan cərgəni göstər.
əl, ip, od;
42
42. Səsin yaranmasındakı iştirakına görə fəal danışıq üzvləri hansılardır ?
dil, dodaqlar, səs telləri, alt çənə, yumşaq damaq, dilçək
43
43.Hansı sözdə vurğu ilk hecaya düşür?
yenə
44
44. Hansı sözə saitlə başlayan şəkilçi artırdıqda “q” “ğ”- ya keçmir?
şəfəq
45
45.Fonetik təhlilə aid deyil:
sözün mənşəyinin tapılması
46
46.Vurğusu birinci hecaya düşən söz hansıdır?
Roma
47
47.Hansı sözdə – lar şəkilçisi vurğu qəbul etmir?
yorurlar
48
48. “Kitab” sözünə bu şəkilçilərdən hansı artırılsa, vurğu yerini dəyişməyəcək?
- dır4
49
49.Hansı sıradakı bütün sözlərdə vurğu ilk hecanın üzərinə düşür?
sapsarı, sanki, lakin
50
50.Neologizmlər hansı sıradadır?
bilgisayar, yetərsay, çağdaş, özəlləşmə
51
51.«Tutmaq» sözü hansı sırada öz həqiqi mənasında işlənmişdir?
atın yüyənini tutmaq, qabın qulpundan tutmaq
52
52.Çoxmənalı sözlər nəyə deyilir?
əsas məna ilə bağlı əlavə mənalar da bildirən sözlərə
53
53.Verilmiş xüsusiyyətlərdən sinonimlərə aid olanı hansıdır?
Müxtəlif cür yazılıb, eyni və ya yaxın məna bildirir.
54
54.Hansı sıra yalnız sinonimlərdən ibarətdir?
adlı-sanlı, görkəmli, məşhur
55
55.Köhnəlmiş sözlər hansı sırada verilmişdir?
uçmaq, damu, nəsnə, sayru
56
56.Dialekt sözlər nəyə deyilir?
müəyyən ərazi üçün anlaşıqlı olan məhəlli sözlərə
57
57.Hansı söz omonim deyil:
göz
58
58.“Refleks, embriologiya, neyron” sözləri aşağıdakı söz qruplarından hansına aiddir?
terminlərə
59
59. Zahirən omonimə bənzəyən sözlər hansılardır?
paronimlər, omofonlar, omoqraflar
60
60.Hansı sözlər antonimdir?
eniş, yoxuş
61
61.Biri frazeoloji birləşmə deyil:
kömək etmək
62
62.Yalnız biri frazeoloji birləşmədir:
könlünü açmaq
63
63.Xüsusiyyətlərdən biri əsl Azərbaycan sözlərinə aid edilə bilər:
söz ortasında iki samitin yanaşı işlənməsi
64
64.Sıralardan biri bütünlüklə omonim sözlərdən ibarətdir:
kök, yay, bel
65
65.Hansı prinsip müxtəlif şəkildə tələffüz olunan morfemlərin eyni formada yazılmasını tələb edir?
morfoloji prinsip;
66
66.Azərbaycan dili orfoqrafiyası üçün hansı prinsip əsas hesab olunur?
fonetik prinsip;
67
67.Sözün müasir tələffüzünə əsasən yazılmasını deyil, onun tarixi yazılış formasının saxlanılmasını tələb edən prinsip hansıdır?
ənənəvi prinsip;
68
68. Hansı söz tərkibinə görə mürəkkəb söz deyil?
böyürtkən