Teoria geocentryczna, Teoria heliocentryczna

Słońce i ciała niebieskie krążą wokół Ziemi

Ziemia i inne ciała niebieskie krążą wokół słońca

Odkrył pierwsze planety spoza układu słonecznego

Dokonał znaczących odkryć w zakresie początków wszechświata i genezy czarnych dziur

Cała materia i energia wszechświata były skoncentrowane w jednym punkcie o ogromnej gęstości. W wyniku wybuchu wszechświat zaczął się rozszerzać. Przypuszcza się, że rozpoczęło się to 14 miliardów lat temu

Wszechświat zbudowany jest z ciemnej materi oraz materi emitującej światło (jasnej materi), Obiekty we wszechświecie skupione są w galaktykach, Galaktyka, w której znajduje się układ słoneczny to droga mleczna

Jednostka astronomiczna, Rok świetlny, Parsek

Średnia odległość Ziemi od słońca (ok 150 milionów kilometrów)

Odległość przebyta przez światło w próżni w ciągu jednego roku

Największa z jednostek miary stosowanych w astronomii (3,26 roku świetlnego)

Optyczne, Kosmiczne

Teleskop hubbla

Sztuczne satelity, Sondy, Stacje kosmiczne, Spadające na Ziemię meteoryty

Układ słoneczny zaczął się formować około 4,6 mld lat temu. Powstał z obłoku materi międzygwiezdnej, złożonej z atomów wodoru, helu i niewielkiej ilości cięższych pierwiastków. Gdy ten obłok się kurczył, wzrastała temperatura i gęstość. Na słońcu zachodzą reakcje termojądrowe (wodór ulega przemianie w hel)

Planety grupy ziemskiej, Planety olbrzymy

Planety mniejsze zbudowane z pierwiastków ciężkich

Składają się z wodoru i helu

Składają się z zamarzniętej wody i amoniaku

Merkury, Wenus, Ziemia, Mars

Jowisz, Saturn, Uran, Neptun

Gwiazdy świecą własnym światłem

Krążą wokół gwiazdy, Oczyściły swoje orbity z małych obiektów, Nie świecą własnym światłem

Planety karłowate, Planetoidy, Księżyce, Komety, Meteoroidy

Są mniejsze od planet, ale w przeciwieństwie do nich nie oczyściły swoich orbit z innych obiektów

Pluton, Ceres, Eris, Makemake, Haumea

Mają większą masę, Są dalej od słońca, Mają więcej naturalnych satelitów

Eliptyczna, Spiralna z poprzeczką, Nieregularna, Spiralna

Niewielkie ciała niebieskie do 1000km średnicy

Między orbitami Marsa i Jowisza, Poza orbitą Neptuna

Składają się z lodu, zamrożonych gazów i okruchów skalnych. Główną część komety stanowi jądro. Gdy kometa zbliża się do słońca, dochodzi do parowania lodu. Gazy i pyły tworzą wokół jądra otoczkę nazwaną Komą

Kometa Harleya

Koma

Okruchy skalne do 10m średnicy powstałe z rozpadającej się komety

Meteoroidy, które wpadają w atmosferę i ulegają spaleniu. Są widoczne w sklepieniu niebieskim

Meteoroidy, które dotrą do powierzchni Ziemi

Jowisz (79), Saturn (62)

Merkury, Wenus

Druga największa planeta układu słonecznego, Ma najmniejszą średnią gęstości materi ze wszystkich planet układu słonecznego, Ma pierścienie utworzone z miliardów brył lodu i skał, 6 planeta układu słonecznego, Ma 62 księżyce, Obrót wokół własnej osi zajmuje mu 10 godzin i 39 minut

Ma zielonkawoniebieski kolor, który zawdzięcza metanowi, który pochłania czerwoną część widma słonecznego, Średnia temperatura to -213°C, Wykazuje niewielkie zróżnicowanie między półkulą oświetloną przez słońce a półkulą nieoświetloną, ma 27 księżyców, Obieg wokół słońca trwa 83,8 lat

Punkt, w którym Ziemia jest najdalej od słońca

Punkt, w którym Ziemia jest najbliżej słońca

Pozorna droga słońca na niebie

Część nieba nad obserwatorem

Linia przebiegająca w miejscu, gdzie znajduje się obserwator. Pozornie styka się ze sferą niebieską

Dokładny punkt pod obserwatorem

Dokładny punkt nad obserwatorem

Występowanie pór roku, Zmienna długość trwania dnia i nocy, Zmiana wysokości słońca nad horyzontem w ciągu roku, Zmiana pozornej wędrówki słońca nad horyzontem

Ziemia porusza się w kształcie elipsy

Nachylenie osi ziemskiej pod kątem 66°34' powoduje zmiany w oświetleniu półkul Ziemi

22 czerwca, Słońce pada pod kątem 90° na zwrotnik raka, Na półkuli północnej dzień jest najdłuższy, Za kołem podbiegunowym panuje dzień polarny

21 marca, Słońce pada pod kątem 90° na równik, Dzień i noc trwają po 12 godzin, W okolicach bieguna północnego zaczyna się dzień polarny, W okolicach bieguna południowego zaczyna się noc polarna

Słońce pada pod kątem 90° na równik, Dzień i noc trwają po 12 godzin, W okolicach bieguna północnego zaczyna się dzień polarny, W okolicach bieguna południowego zaczyna się noc polarna, 23 września

22 grudnia, Słońce góruje pod kątem 90° na zwrotnik Koziorożca, Na półkuli północnej jest to najkrótszy dzień w roku, Za kołem podbiegunowyn północnym panuje noc polarna

Strefa międzyzwrotnikowa, Strefa umiarkowana, Strefa podbiegunowa

Występuje wtedy, gdy księżyc znajduje się między ziemią a słońcem. To zjawisko jest wywoływane cieniem rzucanym przez księżyc na naszą planetę

Występuje wtedy, gdy ziemia przysłania promienie słoneczne oświetlające księżyc. To zjawisko jest wywoływane przez cień, który nasza planeta rzuca na powierzchnię księżyca

Ruch wirowy

Z zachodu na wschód

Wszystkie punkty na Ziemi poruszają się ze stałą prędkością kątową, Najmniejsza prędkość kątowa jest na biegunie

Punkty na ziemi poruszają się ze zmienną prędkością liniową, która jest zależna od szerokości geograficznej, Największa prędkość liniowa jest na równiku

Wahadło Foucaulta, Przedmiot spadający z dużej wysokości nie spadnie pionowo lecz nieco dalej na wschód, Siła Coriolisa

Zmienia płaszczyznę wahań w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara

Powoduje, że na półkuli północnej kierunek ruchu ciał odchylony jest w prawą stronę, a na południowej w lewą

Gregoriański

Czas miejscowy dla danej miejscowości. Jednakowy czas słoneczny występuje tylko w miejscach leżących na tym samym południku

Jest uznawany na całym świecie za podstawę wyliczania czasu. Liczy się go według południka 0° przechodzącego przez Londyn

Oblicza się go na podstawie umownego podziału Ziemi na 24 strefy czasowe. Każda strefa ma długość 15°

Kąt między płaszczyzną równika, a równoleżnikiem przechodzącym przez dany punkt na ziemi, Północna albo południowa

Kąt między południkiem 0° a dowolnym południkiem, który przechodzi przez dany punkt na ziemi, Wschodnia lub zachodnia

Przekraczając południk 180° ze wschodu na zachód (np. z Ameryki do Azji) traci się jeden dzień (po poniedziałku następuje środa), Gdy przekraczamy z zachodu na wschód (np. z Azji do Ameryki) powtarza się 1 dzień (np. po poniedziałku jest poniedziałek)

Nów, Pełnia, 1 kwadra, 3 kwadra